آشنایی با زعفران ایرانی , صادرات زعفران , واردات شیشه زعفران
آشنایی با زعفران ایرانی , صادرات زعفران , واردات شیشه زعفران
زَعفَران یا زَرپَران با نام علمی Crocus sativus گیاهی است از تیره زنبقیان، سرده زعفران که خواص دارویی و رنگ غذایی دارد.
مشخصات ظاهری
زعفران گیاهی کوچک و چند ساله به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر است. از وسط پیاز یا قاعده ساقه، تعدادی برگ باریک و دراز خارج میشوند. از وسط برگها، ساقه گلدار خارج شده که به یک تا سه گل منتهی میشود. گلها دارای ۶ گلبرگ بنفش رنگ هستند که ممکن است در بعضی واریتهها به رنگ گلی یا ارغوانی باشند. گلها دارای ۳ پرچم و یک مادگی منتهی به کلاله سه شاخه به رنگ قرمز متمایل به نارنجی است. قسمت مورد استفاده این گیاه، انتهای خامه و کلاله سه شاخه است که به نام زعفران مشهور است و دارای بوی معطر با طعم کمی تلخ میباشد.
مناطق کشت زعفران در ایران
کشت زعفران در ایران به ویژه در شهرستانهای زاوه، تربت حیدریه، تایباد، باخرز، گناباد، نیشابور و بجستان در استان خراسان رضوی و شهرستانهای قائنات، فردوس، سرایان و بیرجند در استان خراسان جنوبی و به تازگی در استانهای فارس و کرمان و لرستان و قزوین واستان اردبیل(الموت) رواج دارد. برای کشاورزان در خراسان، زعفران (طلای سرخ) درآمد اصلی است. این گیاه تنها دوبار در سال – اول آبانماه (قبل از محصولدهی) و اوایل آذرماه (در پایان محصولدهی) – به آب نیاز دارد و تا بهار، آب باران و برف برای آن کافی است. کاشت، داشت و برداشت آن فرصتهای فراوان شغلی به وجود میآورد، حمل و نقل آن گران تمام نمیشود و توان ارزآوری دارد. از آماری که به گونهای نه چندان دقیق درباره زعفران و زعفران کاران ایران منتشر میشود، چنین برمیآید که بیشتر از صدهزار خانوار، در مناطق گفته شده از این محصول روزگار میگذرانند. از حدود ۲۳۰ تن زعفرانی که هرسال در جهان تولید میشود، بیش از ۱۷۰ تن آن در خراسان به دست میآید. استان خراسان رضوی با تولید حدود ۱۷۰ تن زعفران و سهم ۷۵٫۵ درصدی از تولید این محصول، مقام اول را در کشور داراست.
تاریخچه کاشت زعفران در ایران
سابقه کاشت زعفران در ایران (به خصوص زعفران قائنات) به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش بازمیگردد. این گیاه رنگی و گرانبهای چندین ساله چون درخاک کویر به عمل میآید، به طلای سرخ یا طلای کویر شهرت یافتهاست. برای به دست آوردن یک کیلوگرم زعفران خشک به ۱۱۰۰۰۰ تا ۱۷۰۰۰۰گل زعفران نیاز است. همچنین یک کارگر باید ۴۰ ساعت کار کند تا ۱۵۰۰۰۰گل را بچیند. زعفران به علت طعم و رنگ و عطر عالی، کاربردهای فراوانی در تولید فراوردههای غذایی، دارویی و شیمیایی دارد و با توجه به محدودیت کشت و تولید، از فراوردههای گرانقیمت بهشمار میرود. ایران با متوسط تولید ۹۰ تا ۹۳ درصد از مجموع تولید جهانی زعفران (بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ تن در سال) در این زمینه مقام اول را داراست.
ایرانیان ضمن صدور زعفران به بسیاری از نقاط جهان باستان، خواص آن را به یونانیها، رومیها، چینیها و اقوام سامی از جمله عربها معرفی کردند و شیوه زراعت آن را در سدههای اول تا چهارم هجری به امتهای اسلامی اطراف مدیترانه آموختند. به این ترتیب که نخستین زعفران کاری به وسیله ایرانیان تبعید شده توسط معاویه در نواحی شام دایر شد، سپس کاشت زعفران در شمال آفریقا و اندلس (اسپانیای اسلامی) و صقلیه (سیسیل) رواج یافت. مستندات تاریخی تاریخچه زعفران بیانگر این واقعیت است که ایرانیان از روزگاران کهن به زر و زعفران علاقه و توجهی زیاد داشتهاند، به طوریکه در جشنها و سرورها و مجالس بزم و نشاط مانند عروسیها و اعیاد، یا استقبال از بزرگان و زائران زر و زعفران نثار قدمها میکردند. در برپایی با شکوهتر اینگونه آئینها، ضمن آذینبندی و آینهبندان، سکههای زرین و سیمین را به همراه زعفران و گل و نقل بر سر عروس و داماد یا شخصیتهای مورد نظر و گاهی همه حاضران در اینگونه مراسم میریختند. در برخی از مراسم زعفران را به تنهایی یا همراه با مشک و عنبر و عود دود میکردند و گلاب میپاشیدند. در عصر هخامنشیان نیز زعفران برای تزئین گردههای نان و معطر کردن خوراکها به کار میرفتهاست. در دوره پارتها زعفران ایران به یونان و روم فرستاده میشد، بعداً چین هم از مشتریان زعفران ایران شد. در عصر ساسانیان کاشت زعفران در قم نیز رایج شد و مرغوبیت محصول آنها شهرت یافت. در همان روزگار زعفران در پرداخت کاغذهای گرانقیمت کاربرد پیدا کرد، اما پیشتر از آن محلول زعفران به عنوان مرکب تحریر استفاده میشد و تا قرنها بعد در ترکیب مرکبهای تحریر مرغوب به کار میرفتهاست.
رقبای جدید ایران
اسپانیا حتی یک تن تولید زعفران ندارد ولی حدود یکصد تن در سال ۱۳۹۳ زعفران صادر کردهاست. امارات حتی یک مزرعه زعفران ندارد ولی جزو کشورهای عمده صادر کننده زعفران جهان است. افغانستان در سال ۱۳۷۰ حتی یک کیلو تولید زعفران نداشت اکنون سخن از ۱۴ تن تولید میزنند. افغانستان برای صادرات زعفران خود به آمریکا و هند و چین هیچ مانع تعرفهای ندارد. رقبای جدیدی از جمله افغانستان، یونان، مراکش، ترکیه و هند در زمینه تولید و تجارت زعفران فعال شدهاند. چین با روشهای گلخانهای به تولید زعفران روی آوردهاست.
خواص دارویی
دمنوش زعفران اساساً ضدافسردگی و نشاطآور بوده و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند؛ همچنین مدر (ادرار آور) بوده و نتیجتاً برای شستوشوی کلیهها و مثانه مفید است. تسهیل در هضم غذا، رفع نفخ معده، تسهیل گردش خون و خونسازی از فواید دیگر آن است همچنین خاصیت آنتیاکسیدانی و نتیجتاً ضد سرطانی نیز دارد. زعفران ویژگی سرخوشی داشته و امروزه برخی شرکتهای دارویی اروپایی از آن بعنوان اینتگراتور ضد افسردگی استفاده میکنند. زعفران به عنوان طعم دهنده غذا و برای رنگ پارچه، در کشورهای در حال توسعه و توسط صنعت گران به مقدار زیاد استفاده میشود. در طب سنتی، زعفران به عنوان مسکن، خلط آور، محرک جنسی و معرق، کاربرد دارد. در گزارشهای داستان گونه مربوط به مناطق استوایی آسیا، از خمیری نام برده شده که مخلوطی از زعفران و چوب صندل است و این خمیر امروز همچون گذشته به صورت مرهمی آرامش بخش برای پوستهای خشک مصرف میشود. زعفران موجب كاهش چربی و كلسترول خون می گردد. این ماده غذایی تقويت کننده حافظه و كاهش دهنده فشار خون است. از گیاه زعفران در درمان بیماری آسم، بيماريهاي پوستی، بیماری های چشم، عفونت ادراری، يرقان، پيش انداختن قاعدگی و درمان کم خونی استفاده می شود. زعفران افزایش دهنده تمرکز حواس است و در پیشگیری از آلزایمر و پارکیسون موثر می باشد زعفران در درمان دردهای عصبی و کم خوابی موثر می باشد.
نگهداری زعفران
زعفران بویژه بعد از آسیاب شدن باید دور از نور و رطوبت و در جام شیشهای نگهداری شود. زیرا با توجه به این که اسانس (مواد معطر) زعفران قابل تبخیر شدن است در صورت نگه داری نامناسب، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزه آن کاسته میشود و مرغوبیت آن از دست میرود. البته بعضا دراکثرمواقع زعفران تا۱یا۲ماه بعدازبرداشت بووعطردارد اشتباه رایج در این است که اکثرا فکر میشود که زعفران باید بو و عطر زیاد بدهد ؛ زعفران بعداز ۲ماه خشک میشود بویش میپرد وقتی آسیاب میشود ومرطوب می شودمجدد بو و عطر میگیرد ، پس درهمه مواقع سال زعفران بوی تازگی که تازه جمع شده باشد را نمی دهد.
تقلب در فروش زعفران
چون زعفران بسیار گرانقیمت میباشد، از قدیم سوداگران حقه باز در آن دستکاری میکردند و مجازات تقلب در زعفران گاهی حکم اعدام داشتهاست. مهمترین تقلبی که به عنوان زعفران صورت میگیرد گل رنگ میباشد که شباهتی به زعفران دارد و میتواند ایجاد رنگ زرد کند. گاهی برای اضافه شدن وزن به آن روغن یا آب نبات و عسل افشانه میکنند. بهترین نوع زعفران زعفرانی است که به آن دختر پیچ میگویند یعنی صد درصد طبیعی است و سر ریشه دست نخوردهاست مانند رشتهای نخ قرمز است که پایین آن سفید و نیمه بالای آن قرمز است. از موردهای دیگر تقلب در زعفران میتوان اضافه نمودن نمک و شکر به زعفران را نام برد که جهت افزایش جرم آن صورت میگیرد.همچنین کاکل ذرت به دلیل داشتن شباهت به دم زعفران گاهی رنگ شده و به فروش می رسد.
مضررات مصرف بی رويه زعفران
مصرف بی رويه زعفران مضر می باشد و باعث استفراغ، كاهش ضربان قلب، خون ريزي از بيني، خون ریزی از پلك ها و لب و موجب سر گيجه، بي حالي، زردي پوست و عوارض خطرناك ديگر می شود که این عواقب حتی می تواند منجر به مرگ شود.
زعفران عامل سقط جنین و یا برطرف کننده سخت زایی
در پژوهشی با موضوع درمان سخت زائی با مصرف زعفران نشان داده شد که خوردن زعفران در زمان حاملگی، شخص را برای زایمان آسان آماده می کند. بر طبق این پژوهش مصرف زعفران در دوران بحرانی بارداری یعنی سه ماه اول که دوران تشکیل اندامها ست میتواند به جنین صدماتی وارد نماید. مصرف زعفران در سه ماه اول حاملگی باعث افزایش هورمون پروستاگلاندین در رحم شده و اثرتحریکی مستقیم روی عضلات صاف رحم دارد و در نتیجه احتمال سقط جنین را به همراه دارد اما مصرف متعادل آن پس از سه ماه اول دوران بارداری مفید است و مادر را برای زایمان آسان آماده می کند. زعفران موجب خاصیت ارتجاعی در نسوج رحم می گردد و زایمان را آسانتر می سازد.
مقدار مناسب و مجاز مصرف زعفران در ماه
مصرف سه گرم زعفران برای هر نفر در ماه بسیار سالم و سودمند می باشد و مصرف بیش از ۵ گرم آن برای هر نفر در ماه مضر می باشد. اما مصرف ۵ گرم زعفران در يك وعده غذائی می تواند منجر به مرگ انسان گردد.
در ادامه…
بدون شک یکی از طریق فروش بیشتر یک محصول طریقه جذب مشتری به آن کالا می باشد. بسته بندی شیک و زیبا یکی از موارد جذب خریدار است. متاسفانه ایران در این زمینه ضعیف عمل کرده و بعضا کشورهای اروپایی با خرید زعفران از ایران به صورت اصطلاحا فلّه و بسته بندی کردن محصول در کشور خود آن را به قیمت گزافی به دیگر کشورها صادر می کنند.
شرکت بازرگانی فیروزه در زمینه زعفران به دو شکل فعالیت دارد :
- صادرات زعفران
- وارد کننده شیشه و لوازم بسته بندی زعفران
این شرکت امیدوار است که بتواند با همراهی شما تجار زعفران بتواند در هر دو مورد با شما همکاری کرده و بتواند در امر شناخت این ماده غذایی ارزشمند به دنیا گامی کوچک برداشته و این صنعت عظیم اما خفته در کشور را به بالاترین حد ممکن برساند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر با ما در ارتباط باشید.
آدرس بازرگانی فیروزه در ایران:
مشهد، نبش راهنمایی ۲۱ پلاک ۱۱۰ واحد۲۰۱
تهران به زودی
تلفن های تماس متمرکز در ایران:
Tel:+98 5138330948-9/+98 9129374366
Telegram: @firoozetradingco
Instagram: @firoozetradingco
Website: www.firoozetrading.com